Een donorcontract … wat is dat?

Het gaat hierbij niet om orgaandonatie. Het gaat namelijk om spermadonatie. Een donorcontract is superbelangrijk bij spermadonatie. Zowel voor de wensouder(s) als voor de spermadonor. Het begrip ‘donorcontract’ is steeds meer bekend in de LHBTI+ gemeenschap. Voornamelijk lesbische stellen zijn ervan op de hoogte dat een donorcontract heel belangrijk is. Wat maakt een donorcontract nou zo belangrijk? In dit artikel geef ik hier een antwoord op!

Utrecht, door mr. Kim Smienk

Wat is een donorcontract?

Een donorcontract is zoals het woord al zegt een contract met een donor. In het donorcontract worden afspraken gemaakt tussen de spermadonor en de vrouw (en eventueel haar partner) die zwanger wil worden van het gedoneerde sperma. In de praktijk zie ik vaak dat mensen een donor vinden in hun kring van bekenden, maar er zijn ook forums op internet waardoor de zogeheten ‘wensouders’ in contact komen met hun spermadonor.

Een donorcontract is niet alleen voor lesbische stellen en hun donor, maar ook voor alleenstaande vrouwen die moeder willen worden en voor heterostellen die wegens medische redenen gebruik maken van een spermadonor.

De meeste donorcontracten die ik opstel maak ik voor twee vrouwen die met behulp van een spermadonor een kind krijgen. Maar ik kom ook alleenstaande vrouwen en stellen bestaande uit een man en een vrouw tegen. In dit laatste geval is de man vaak onvruchtbaar waardoor het stel zwanger wordt met behulp van een spermadonor.

‘Kunstmatig’ zwanger worden

Bij spermadonatie wordt de vrouw niet zwanger op de ‘natuurlijke manier’, maar op een kunstmatige manier. Dit kan gebeuren in een ziekenhuis, waar bijvoorbeeld met behulp van IUI of ivf de zwangerschap ontstaat.

In de praktijk gebeurt het vaak dat mensen thuis zwanger worden, er komt dan geen arts aan te pas. Dit wordt ‘zelfinseminatie’ genoemd. Dit houdt in dat de man zijn sperma in een potje opvangt, en de vrouw met een spuitje dit sperma bij haarzelf inbrengt. Vaak wordt deze kunstmatige manier van zwanger worden thuis uitgevoerd. Thuis is voor mensen een omgeving waar ze zich het prettigst voelen. Het is natuurlijk toch een best intiem gebeuren allemaal dit proces van ‘zelfinseminatie’.

Wat voor functie heeft een donorcontract?

Donorcontracten hebben twee functies. Ten eerste hebben donorcontracten een juridische functie. In het donorcontract wordt bijvoorbeeld beschreven dat de donor geen ‘verwekker’ is van het kind. Dit is juridisch van groot belang! Dit zorgt er namelijk voor dat de donor juridisch gezien niet de vader wordt van het kind.

En dit zorgt er ook voor dat duidelijk is dat de vrouw het kind gaat opvoeden en verantwoordelijk is voor het kind. De donor kan het kind niet ‘opeisen’ van de vrouw. En andersom kan de vrouw bijvoorbeeld geen kinderalimentatie eisen van de donor.

Het donorcontract is van groot belang voor de toekomst. Doneer daarom nooit sperma zonder donorcontract, en wordt nooit zwanger van een donor zonder donorcontract.

Ten tweede hebben donorcontracten een praktische kant. Tijdens een gesprek over het donorcontract komen veel zaken aan bod. Denk hierbij aan: Op welke manier heeft het kind in de toekomst contact met de donor? Op welke manier wordt de donor op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen van het kind tijdens het opgroeien? Of gaat de rol van de donor niet verder dan enkel fungeren als spermadonor? Deze praktische zaken worden ook in het donorcontract opgenomen. Hierdoor weten de wensouder(s) en de donor precies wat van ze wordt verwacht tijdens de zwangerschap en tijdens het opgroeien van het kind.

Tot slot

Een donorcontract is héél belangrijk. Goede, heldere en duidelijke afspraken voordat de zwangerschap begint voorkomen een hoop narigheid in de toekomst. Voor zowel degene die zwanger wil worden met behulp van een spermadonor, als voor degene die als spermadonor wil fungeren is mijn advies heel duidelijk: stel een donorcontract op!