Lesbisch ouderschap … hoe zit dat juridisch?
Twee vrouwen die samen een kindje krijgen wordt ook wel ‘lesbisch ouderschap’ genoemd. Het lesbische ouderschap is juridisch net wat anders geregeld dan het ouderschap voor de ‘man+vrouw’-ouders. In deze blog zet ik de belangrijkste weetjes over het lesbische ouderschap op een rijtje!
Utrecht 30 augustus 2019, door mr. Kim Smienk
Lesbisch ouderschap in de wet
Ouderschap is geregeld in (onder andere) het Burgerlijk Wetboek. Het Burgerlijk Wetboek is al heel oud, maar het lesbische ouderschap niet (juridisch gezien dan). De moeder uit wie het kind geboren wordt is automatisch de juridische moeder van het kind. De tweede moeder wordt ook wel de meemoeder genoemd. De meemoeder wordt niet automatisch juridisch gezien de moeder van haar kind.
Geschiedenis van lesbisch ouderschap
Pas sinds 1 april 2001 is het mogelijk om als meemoeder haar kind te adopteren. Op die manier kan de meemoeder juridisch gezien ouder worden van haar kind. Sinds 1 april 2014 is het lesbische ouderschap beter geregeld in de wet.
Sinds 2001 kan de meemoeder haar kind adopteren. En sinds 2014 kan de meemoeder haar kind ook erkennen.
Sinds 1 april 2014 kan de meemoeder haar kind namelijk erkennen bij de gemeente. Dit is een veel eenvoudigere en minder kostbare manier van juridisch moeder worden van je kind.
Manieren van juridisch meemoeder worden
Sinds 1 april 2014 zijn er dan ook meerdere opties voor de meemoeder om de juridische moeder van haar kind te worden. Deze opties zijn de volgende:
- Wanneer er gebruik wordt gemaakt van gedoneerd sperma in een kliniek, dan geeft deze kliniek een verklaring hiervoor af. Met deze verklaring kunnen de moeders naar de gemeente gaan zodat de meemoeder als juridisch ouder van het kind geregistreerd staat. Let op, de moeders moeten hiervoor wel met elkaar getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben.
- De meemoeder kan het kind bij de gemeente erkennen. Dit doe je wanneer er sprake is van een bekende donor. Wanneer de moeders met elkaar getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben, dragen zij na de erkenning samen het ouderlijk gezag over het kind.
- De meemoeder kan haar kind adopteren.
- De rechtbank kan het moederschap ‘gerechtelijk’ vaststellen.
Bekende en onbekende donoren
Belangrijk om te weten is dat er een verschil is tussen een bekende en een onbekende donor. Een onbekende donor is eigenlijk niet helemaal onbekend. Een onbekende donor is een donor die sperma heeft gedoneerd aan een vruchtbaarheidskliniek. Het kind kan zodra het twaalf jaar is bepaalde gegevens van de donor opvragen. Zodra het kind zestien is kan het kind achter de identiteit van de donor komen. Meer uitleg hierover vind je in deze blog.
Wanneer je zwanger wordt met behulp van een bekende donor… kom dan bij me langs om een donorcontract op te stellen!
Een bekende donor is een donor die de moeders bijvoorbeeld ontmoet hebben via een bijeenkomst van de Stichting Meer dan Gewenst. Ook kan de bekende donor een familielid zijn (van de moeder die niet zwanger wordt) of een vriend.
Donorcontract
Wanneer de moeders zwanger worden met behulp van een bekende donor adviseer ik met klem om een donorcontract op te stellen! De reden dat het opstellen van een donorcontract zo belangrijk is lees je in deze blog.
Tot slot
Lesbisch ouderschap kan juridisch gezien op een aantal manieren ontstaan. Zorg ervoor dat je je altijd deskundig juridisch laat voorlichten. En vergeet niet om een donorcontract op te stellen! Kennismaken? Neem gerust contact op!