Ouderdomspensioen en scheiden. Hoe werkt dat?
Het is misschien wel het laatste waar je over na wil denken als je gaat scheiden: jullie pensioen(en). Pensioenen kunnen ingewikkeld zijn, maar de basis is prima te beschrijven in een korte blog. Hierbij dan ook een snelcursus pensioen bij scheiden!
Utrecht, door mr. Kim Smienk
Soorten pensioenen
Maak bij het behandelen van jullie pensioen(en) tijdens de scheiding een onderscheid in typen pensioenen. Niet alle pensioenen zijn ‘ouderdomspensioen’. Er is bijvoorbeeld ook nabestaandenpensioen en ‘privé’ pensioen zoals een lijfrenteverzekering. Deze blog gaat specifiek over ouderdomspensioen. Check even goed bij je pensioenuitvoerder wat voor type pensioen je hebt opgebouwd.
Datum van scheiding is van belang
Verder is de datum van de scheiding belangrijk. Er zijn drie periodes te onderscheiden:
1. Scheidingen voor 27 november 1981. Bij deze scheidingen is de regel dat er geen recht is op het pensioen van de ex-partner.
2. Scheidingen tussen 27 november 1981 en 1 mei 1995. Bij deze scheidingen worden de regels van het ‘Boon/Van Loon’ arrest gevolgd. Neem voor de precieze regels hierbij even contact op!
Volgens de standaardregel hebben ex-partners recht op de helft van elkaars ouderdsomspensioen dat is opgebouwd tijdens het huwelijk.
3. Scheidingen na 30 april 1995. Voor deze scheidingen is de ‘Wet verevening pensioenrechten bij scheidingen’ aan de orde. Deze wet geldt wanneer je getrouwd was of een geregistreerd partnerschap had.
Wet verevening pensioenrechten
Wanneer je nu gaat scheiden is de ‘Wet verevening pensioenrechten bij scheiding’ van toepassing. In deze wet staat dat bij een scheiding beide ex-partners recht hebben op de helft van het ouderdomspensioen van elkaar dat tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap is opgebouwd.
Maar! Let op. Je kunt ook een andere verdeling van het ouderdomspensioen afspraken.
Afwijken van Wet verevening pensioenrechten bij scheiding
Wanneer je gaat scheiden heb je een aantal opties:
1. Zoals hierboven geschreven kun je de regeling van de ‘Wet verevening pensioenrechten bij scheiding’ volgen.
2. Je kunt het ouderdomspensioen splitsen, dit wordt ook wel ‘conversie’ genoemd. De pensioenuitvoerder zorgt er bij conversie voor dat het ouderdomspensioen verdeeld wordt over de ex-partners (in de verdeling die u heeft afgesproken). Na deze verdeling is het ouderdomspensioen zelfstandig geworden. U heeft dan ook niks meer met uw ex-partner te maken op pensioengebied.
Wanneer de ene partner overlijdt, dan wordt diens deel van het ouderdomspensioen niet ‘teruggegeven’ aan de andere ex-partner. Dit laatste gebeurt bij verevenen (optie 1) wel.
Wat verder een verschil is met verevenen (optie 1) is dat bij conversie de pensioenuitvoerder het ouderdomspensioen gaat uitbetalen op het moment dat de ex-partner die het pensioen opbouwde de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt.
Of het verstandig is om te gaan verevenen of conversie toe te passen hangt onder andere af van de leeftijd van de ex-partners.
3. Je verdeelt het ouderdomspensioen niet 50/50 maar volgens een andere verdeling. Bijvoorbeeld 80% voor de ene partner en 20% voor de andere partner.
3. Je kunt afzien van de verdeling van het ouderdomspensioen en het ouderdomspensioen niet verdelen.
Pensioen en samenwonen
Wanneer je samenwoont zonder getrouwd of geregistreerd partner te zijn val je niet onder de ‘standaard’ regeling van de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding.
Wat je wel kunt doen is in een samenlevingscontract vastleggen dat jullie elkaars ouderdomspensioen verdelen als jullie uit elkaar gaan. Ook kun je op het moment van uit elkaar gaan afspraken maken over de verdeling van jullie ouderdomspensioen.
Samenwoners kunnen hun ouderdomspensioen verdelen. Maar niet elke pensioenuitvoerder werkt hier aan mee.
Het punt is alleen dat pensioenuitvoerders niet verplicht zijn om mee te werken aan de verdeling van het ouderdomspensioen voor mensen die samenwoonden en uit elkaar gaan. Het hangt dus van je pensioenuitvoerder af of het ouderdomspensioen verdeeld kan worden wanneer je samenwoont zonder getrouwd of geregistreerd partner te zijn.
Binnen twee jaar aan pensioenuitvoerder doorgeven
Wanneer je de afspraken over de verdeling van jullie ouderdomspensioen hebt gemaakt leg je dit vast in een convenant. Althans, als mediator leg ik dit voor jullie vast. Zorg er dan voor dat je binnen twee jaar deze afspraken doorgeeft aan de pensioenuitvoerder(s). Wanneer je je pensioenuitvoerder binnen twee jaar na de scheidingsdatum informeert dan zorgt de pensioenuitvoerder ervoor dat het ouderdomspensioen rechtstreeks op de bankrekeningen van de ex-partners wordt gestort.
Zorg ervoor dat je de afspraken over het pensioen binnen twee jaar na de scheidingsdatum doorgeeft aan de pensioenuitvoerder(s).
Regel je dit niet binnen twee jaar? Dan wordt het ouderdomspensioen gestort op de rekening van de ex-partner die het ouderdomspensioen heeft opgebouwd. Je moet dan onderling regelen dat het ouderdomspensioen door de ene ex-partner op de rekening van de andere ex-partner wordt gestort.
Conclusie
Pensioen is misschien niet het leukste om over na te denken. Het is echter wel heel belangrijk dat je goed nadenkt over de verdeling hiervan. Wanneer ik je begeleid tijdens het scheidingsproces komt dit dan ook zeker aan bod. Neem gerust contact op voor een kennismaking!