Twee moeders…. welke achternaam krijgt ons kind?

Uit eerdere artikelen bleek dat het ouderschap voor twee moeders juridisch gezien wat anders in elkaar zit bij kinderen met twee moeders, dan bij kinderen die één vader en één moeder hebben. En ook bij achternamen zijn de juridische regelingen net wat anders bij kinderen met twee moeders, dan bij kinderen met één vader en één moeder. In de praktijk krijg ik veel vragen over welke achternaam een kind met twee moeder zal krijgen. Hierbij heb ik daarom in één artikel duidelijk gemaakt wat de wet zegt over de achternaam van kinderen met twee moeders.

Utrecht, door mr. Kim Smienk

De termen ‘meemoeder’ en ‘geboortemoeder’

Allereerst wil ik iets schrijven over het begrip ‘meemoeder en ‘geboortemoeder’. In het wetsvoorstel ‘lesbisch ouderschap’ in 2012 werd gesproken over ‘duomoeder’. ‘Meemoeder’ is inmiddels ook een gangbaar woord, bij gebrek aan beter. Je bent de moeder van je kind, ‘meemoeder’ klinkt bijna als een tweede plek. Zo is het geenszins bedoeld.

In juridische stukken wordt van ‘geboortemoeder’ en ‘meemoeder’ gesproken. Dit is voornamelijk omdat de geboortemoeder en de meemoeder een andere juridische positie hebben: de geboortemoeder is automatisch de juridische moeder van haar kind en de ‘meemoeder’ niet. Vandaar dat ik ‘geboortemoeder’ en ‘meemoeder’ schrijf. Maar weet dat ik vooropstel dat jullie allebei evenveel moeder van jullie kind zijn!

Getrouwde moeders & achternaam

Bij moeders die getrouwd zijn met elkaar maakt de wet onderscheid in:

1. Moeders die zwanger worden met behulp van een ‘anonieme’ donor.

Dit houdt in dat jullie zwanger zijn geworden met behulp van sperma dat is gedoneerd aan een spermabank. Om ervoor te zorgen dat de meemoeder juridisch gezien de moeder van haar kind wordt, moeten jullie een verklaring van de kliniek laten zien bij de gemeente. Lees meer hierover in mijn eerdere artikel.

Zodra de meemoeder officieel de moeder van haar kind is (dus zodra jullie met die verklaring naar de gemeente zijn geweest), dan krijgt jullie kind automatisch de achternaam van de meemoeder.

Maken jullie zelf geen keuze? Dan bepaalt de wet welke achternaam jullie kind krijgt.

Willen jullie dat het kind de achternaam van de geboortemoeder krijgt? Dat kan. Dit moeten jullie dan wel samen laten vastleggen bij de gemeente.

2. Moeders die zwanger worden met behulp van een bekende donor.

Om ervoor te zorgen dat de meemoeder juridisch gezien de moeder van haar kind wordt moet de meemoeder haar kind erkennen. Dit ‘regelen’ jullie bij de gemeente. Lees hierover meer in mijn eerdere artikel over zwanger worden met een bekende donor. In dit geval krijgt jullie kind automatisch de achternaam van de geboortemoeder.

Wil je dat jullie kind de achternaam van de meemoeder krijgt? Dat kan. Dit moeten jullie dan wel samen laten vastleggen bij de gemeente.

Moeders met een geregistreerd partnerschap & achternaam

Voor moeders met een geregistreerd partnerschap gelden dezelfde regels als bij getrouwde moeders. Het stuk hierboven is daarom ook van toepassing op moeders met een geregistreerd partnerschap.

Moeders die niet getrouwd zijn en geen geregistreerd partnerschap hebben

Wanneer jullie niet getrouwd zijn en ook geen geregistreerd partnerschap hebben, dan moet de meemoeder jullie kind erkennen bij de gemeente. Tijdens het erkennen van jullie ongeboren kind kunnen jullie ervoor kiezen dat het kind de achternaam van de meemoeder krijgt. Maken jullie geen keuze over de achternaam van jullie kind? Dan krijgt jullie kind automatisch de achternaam van de geboortemoeder.

Broertjes en zusjes krijgen dezelfde achternaam

Wanneer jullie eerste kind wordt geboren maken jullie een keuze voor de achternaam die ook geldt voor eventuele broertjes en zusjes die volgen. Wanneer jullie dus samen een tweede, of derde, of…. kind krijgen dan krijgt dit kind dezelfde achternaam als diens oudere broer of zus.

Voor jullie eerste kind kiezen jullie een achternaam. Een twee kind krijgen krijgt deze dezelfde achternaam als diens oudere broer of zus.

Krijg je met een andere partner een kind? Dan hoeft dit kind niet dezelfde achternaam te hebben als zijn oudere halfbroer of oudere halfzus. Wanneer je met je nieuwe partner meer kinderen krijgt, dan krijgen volgende kinderen van jullie samen dezelfde achternaam als het eerste kind van jullie samen.

Conclusie

Met dit artikel hoop ik in één keer duidelijk gemaakt te hebben welke achternaam jullie kind volgens de wet krijgt. Toch is het heel begrijpelijk dat moeders zich wat verloren kunnen voelen door alle (ingewikkelde) juridische regelingen over het moederschap. Neem daarom gerust contact met me op bij vragen over de juridische kant van het moederschap!