Kunnen wensouders binnenkort bij een draagmoederbank aankloppen?

Een openbare ‘advertentie’ plaatsen op Facebook waarin je aangeeft op zoek te zijn naar een draagmoeder is strafbaar. Ook mag er in Nederland niet bedrijfsmatig bemiddeld worden tussen draagmoeders en wensouders. De zoektocht naar een draagmoeder kan hierdoor knap lastig zijn. Minister Sander Dekker (minister voor Rechtsbescherming) heeft gelukkig aangegeven hier verandering in te willen aanbrengen.

Utrecht, door mr. Kim Smienk

Wat is draagmoederschap precies?

Een draagmoeder is iemand die een kind baart om het kind na de bevalling aan de wensouder(s) ‘af te staan’. Draagmoederschap mag in Nederland niet commercieel zijn. Dit houdt in dat wensouders alleen een onkostenvergoeding mogen betalen aan de draagmoeder. Draagmoederschap moet volgens de Nederlandse wet namelijk een ‘altruïstische’ overweging zijn.

Hoe is het zoeken naar een draagmoeder nu geregeld?

In het strafrecht vinden we terug wat de zoektocht naar een draagmoeder zo moeilijk maakt. Kort gezegd staat in artikel 151b en artikel 151c van het Wetboek van Strafrecht dat bemiddelen tussen wensouder(s) en draagmoeders strafbaar is. Dit betekent bijvoorbeeld dat het strafbaar is om vanuit een bedrijf te bemiddelen tussen wensouders en draagmoeders.

Openbare oproepjes op social media zijn verboden.

Dit verbod op het ‘bemiddelen’ houdt ook in dat wanneer wensouders op zoek zijn naar een draagmoeder, zij niet via social media een ‘openbare advertentie’ mogen plaatsen waarin zij aangeven op zoek te zijn naar een draagmoeder. En andersom mag iemand die zich wil aanbieden als draagmoeder geen openbare oproep op social media plaatsen om in contact te komen met wensouders.

Ook ik loop tegen deze regels aan in de praktijk

In de praktijk zijn er nog wel eens wensouders die contact met me opnemen met de vraag of ik een draagmoeder voor ze weet. Voor mij is dit dan een hele lastige situatie. Omdat ik dagelijks werk met allerlei typen ouderschap zou het goed kunnen dat ik op dat moment ook net de vraag van een draagmoeder heb gehad of ik wensouders ken die op zoek zijn naar een draagmoeder.

Als ik deze wensouders koppel aan een draagmoeder, dan ben ik strafbaar.

Het probleem is dat ik aan het ‘bemiddelen’ ben als ik wensouders en draagmoeders aan elkaar voorstel. En dan ben ik strafbaar. Op de vraag van wensouders of ik een draagmoeder voor ze weet moet ik daarom altijd antwoorden dat ik niet mag bemiddelen, en ik ze daarom niet kan ‘koppelen’ aan een draagmoeder. Dit voelt voor mij, voor wensouders en voor draagmoeders heel crux.

Voorstel draagmoederbank

De huidige Nederlandse regels maken het wensouders en draagmoeders moeilijk om met elkaar in contact te komen. Er wordt al langere tijd gewerkt aan wetswijzigingen om draagmoederschap in Nederland beter te regelen.  Minister Sander Dekker heeft nu ook aangegeven dat wensouders en draagmoeders ergens terecht moeten kunnen om in contact te komen met elkaar. Zo’n plek wordt een ‘draagmoederbank’ genoemd. Minister Sander Dekker heeft aangegeven te willen onderzoeken hoe zo’n draagmoederbank eruit kan komen te zien. Wat mij betreft is dit een hele positieve ontwikkeling!

Hoe ontmoeten wensouders en draagmoeders elkaar nu?

Na het lezen van dit artikel zul je begrijpen dat het voor draagmoeders en wensouders erg lastig kan zijn om elkaar te vinden. De wensouders en draagmoeders die bij mij op kantoor langskomen kennen elkaar vaak uit hun vrienden- of kennissenkring. In je eigen sociale kring mag je namelijk wel rondvragen of iemand een draagmoeder of wensouder voor je weet. Een draagmoederbank zal de zoektocht van wensouders en draagmoeders naar elkaar een stuk minder ingewikkeld maken.

Conclusie

Het proces om als wensouders en draagmoeders met elkaar in contact te komen is ingewikkeld. Het komt erop neer dat wensouders zelf een draagmoeder moeten vinden. Maar het openbaar zoeken naar een draagmoeder buiten je eigen sociale kring, dat mag dan weer niet. Minister Sander Dekker heeft gelukkig aangegeven hier verandering in te willen aanbrengen en doet onderzoek naar het tot stand komen van een ‘draagmoederbank’. Hoe zo’n ‘draagmoederbank’ precies vormgegeven kan worden, gaat minister Sander Dekker uitzoeken. Ik ben heel benieuwd hoe dit in de toekomst gaat uitpakken, ik houd jullie op de hoogte!