Trans vrouw wordt moeder. Hoe zit dat juridisch?

In een vorig artikel schreef ik over een transgender man die bevalt van zijn kind. In dit artikel schreef ik dat de Nederlandse wet eigenlijk geen specifieke regeling heeft voor transgender personen die een kind krijgen. Hoe zit dat nu bij een trans vrouw die een kind krijgt?

Utrecht, door mr. Kim Smienk

Transgenderwet 1 juli 2014

Sinds 1 juli 2014 is er in de Nederland de zogenoemde ‘Transgenderwet’. In deze wet is vastgelegd dat je vanaf je 16de je geslacht in je paspoort kunt laten veranderen van ‘man’ in ‘vrouw’* en andersom. Voor deze verandering zijn er een aantal vereisten, zoals een verklaring van een deskundige. Deze deskundige is bijvoorbeeld je behandelend psycholoog.

Voordat ik iets schrijf over trans vrouwen die een kind krijgen is het belangrijk om de geschiedenis in te duiken. Voordat de Transgenderwet op 1 juli 2014 in werking trad, waren de regels voor het veranderen van je geslacht in je paspoort namelijk als volgt:

1. Je moest ongetrouwd zijn.

2. Er moesten lichamelijke veranderingen plaatsvinden.

3. Je moest onvruchtbaar zijn. Oftewel: wanneer je je geslacht veranderde in je paspoort, mocht je op dat moment niet in staat zijn ooit nog een kind te krijgen of te verwekken.

Onvruchtbaar zijn was dus een vereiste voor het veranderen van je geslacht in je paspoort. Sinds de invoering van de Transgenderwet is dit niet langer het geval en is het dus mogelijk om wettelijk van geslacht te veranderen terwijl je (als trans man) nog zwanger kunt worden en kan bevallen van een kind, of wanneer je (als trans vrouw) nog een kind kunt verwekken.

Trans vrouw verwekt een kind en wordt moeder

Wanneer een trans vrouw in haar paspoort haar geslacht ‘wijzigt’ van man naar vrouw, is het dus sinds de invoering van de Transgenderwet gelukkig niet meer nodig dat zij onvruchtbaar is. Dit zorgt ervoor dat het mogelijk is dat een trans vrouw een kind verwekt met haar (ingevroren) sperma.

In dit stuk ga ik er vanuit dat deze trans vrouw niet zelf zwanger kan zijn van haar kind. Wanneer deze trans vrouw een kind verwekt kan zij de juridische moeder van haar kind worden door het kind te erkennen of te adopteren.

Een trans vrouw die een kind verwekt kan dus de juridische moeder van haar kind worden. Een trans vrouw kan niet de juridische vader van haar kind worden. Bij trans vrouwen wordt daarom het geslacht in het paspoort gevolgd, iets wat bij trans mannen niet het geval is. Een trans man die bevalt van zijn kind wordt namelijk gezien als de juridische moeder van zijn kind. Lees hierover verder in dit artikel.

Trans vrouw moet erkennen of adopteren

Een trans vrouw wordt net als andere vrouwen die moeder worden van een kind waarvan ze zelf niet bevallen niet automatisch de juridische moeder van haar kind. Een trans vrouw zal haar kind moeten erkennen bij de gemeente of moeten adopteren bij de rechtbank voordat zij als de juridische moeder van haar kind wordt gezien.

Dit voelt vreemd. Het kind is namelijk biologisch wel jouw kind als het kind met jouw sperma is verwekt. En een man die getrouwd is met een vrouw wordt wel automatisch de juridische vader van zijn kind.

Tot slot

Krijg je als trans vrouw een kind? Neem dan gerust even contact met me op om je (juridische) situatie door te nemen, zodat je er zeker van bent dat het ouderschap juridisch op orde is!

* Ik ben me ervan bewust dat ik in dit artikel schrijf in hokjes door de termen ‘man’ en ‘vrouw’ te gebruiken. Dit doe ik omdat in het familierecht een verschil wordt gemaakt tussen ‘man’ en ‘vrouw’. Ik kijk zelf uit naar een tijd waarin geslacht minder een rol speelt in het Nederlandse familierecht en dit dus niet meer nodig is.